Tebeşir Tozu ve Ateş
Tebeşir Tozu ve Ateş
Tebeşir Tozu ve Ateş
Yeşil Çam`ın sihirli formülü, bazen okuldan bezen dayaktan kaçmak için hatta yakışıklı kasaba doktorunu yanına getirtmek için kullanılırdı. Çünkü ateşsiz hastalık hastalıktan sayılmazdı o zamanlar. Özellikle çocuklarda hala daha en önemli hastalık kriterlerimizden biri olan ateşi sorularla tanıyalım.
Ateş nedir?
Vücut ısısının koltuk altı dereceyle 38C ve üzerinde olması durumudur (kulak ve alından ateş ölçerler 0.5C fazla ölçme eğilimindedirler).
Ateş neden yükselir?
Enfeksiyon durumunda vücut ısısının artma sebebi savunma hücrelerimizin enfeksiyon bölgesine daha hızlı gitmek için salgıladığı hormonlardır (sitokinler: TNF-alfa, IL-6 vb.). Bu sitokinler beyindeki merkezleri uyararak ateşin yükselmesini ve enfeksiyon bölgesine çok daha fazla savunma hücresi göndermemizi sağlar.
O zaman ateş iyi bir şey mi?
Ateş savunma sistemimizin mikroplara karşı kullandığı pek çok mekanizmadan biri ve çok yüksek olmadıkça savunma sistemimiz için iyi bir şey
O zaman niye korkuyoruz ve düşürmeye çalışıyoruz?
Çünkü 5 yaş altı çocuklarda ateşli havale (febril konvulzyon) denen beyin gelişiminin tamamlanmamasından kaynaklı bir nöbet riski söz konusu.
Ateşe kaça çıkarsa müdahale etmeliyiz?
Ne zaman havale riski oluşur? Dünya sağlık örgütünün ateş için önerisi; 39C altına karışmayın 39-40C size kalmış 40C üzerini düşürün şeklindedir. Ateşli havale ateş nedeniyle olmaz ateşin derecesiyle bağlantılı değildir.
Havale neden olur?
Ateşli havale ateşi yükselmesi için salgılanan sitokinler (TNF-alfa ve IL-6) nedeniyle beyin myelinizasyonu (gelişimi) tamamlanmamış 5 yaş altı çocuklarda oluşan bir yanlış uyarı durumudur. Vücut ısısı 37C iken de havale geçirile bilir. Büyük oranda aileseldir ve ailesinde ateşli havale olanlar daha çok risk altındadır.
Peki ateş için ne yapmalıyız?
Ateşin anlamı yaşa göre aya göre değişkenlik göstermektedir. 0-1 aylık yeni doğan döneminde neredeyse ateşe sebep olan her şey hastaneye yatış gerektirirken ay ve yaş arttıkça riskler azalmaktadır.
Ne zaman doktora başvurmalıyız?
Ateş bir enfeksiyon yani hastalık göstergesidir. Burada önemli olan ateş değil sebep olan hastalığı bilmek ve kontrol altına almaktır. 5 yaşında burnu akıp hafif ateşi olan bir çocukla 3 aylık 39C ateşi olan bir çocuğun değerlendirilmesi takdir edersiniz ki çok farklıdır. Tıp da hastalık değil hasta vardır ve her çocuk kendi şartlarında ve kendi bünyesine göre özel olarak değerlendirilmelidir. Ancak özellikle 1 yaş altı bebeklerin yüksek ateş durumunda uzman bir göz tarafından değerlendirilmeleri önemlidir.
Uzm. Dr. Fatih Demir
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları