DİZ PROTEZİ NEDİR?
DİZ PROTEZİ NEDİR?
DİZ PROTEZİ NEDİR?
Diz protezi, diz eklem kıkırdağının ileri derecede bozulması sonucu gelişen diz ağrıları ve yürüme güçlüğünde tercih edilen tedavi yöntemidir. Bu ameliyat, bozulan eklem yüzeylerinin 3-4 mm lik kısmının kesilerek yerlerine protez dediğimiz suni yüzeyler yerleştirilmesidir.
Diz protezleri ana gövdesi titanyum veya kobalt-krom metal alaşımından, ara parçası bir tür güçlendirilmiş plastik olan polietilenden oluşur. Günümüzdeki teknolojik gelişmelere paralel olarak tasarım ve kullanılan maddelerde gelişmeler sağlanmış, tedavi sonuçları daha başarılı hale gelmiştir.
Diz protezi ameliyatı, ileri derecede hasarlı dizlerde kaybedilen hareket kabiliyetinin tekrar kazanılabilmesi ve ağrısız bir şekilde günlük aktivitelere dönebilmek için tercih edilen bir tedavi yöntemidir.
Diz protezi ameliyatı, diz eklemindeki hasar sonucunda tercih edilen en son tedavi yöntemi olarak görülmektedir.
Diz protezi ameliyatı genel olarak orta yaşı geçen hastalara uygulanmaktadır. Bunun yanında genç hastalarda gerekli görüldüğü durumlar da olmaktadır. Günümüzde protezin kullanım ömrü 30 yıla yaklaşmıştır. Bu durumda ilerleyen zamanlarda şayet protezde bir eskime görülürse, protez değiştirme ameliyatı gerekebilir.
Diz protezi ameliyatı gereken hastalar
- Kullanılan ilaç tedavisi ve fizik tedavinin sonuç vermemesi,
- Ameliyat öncesi yapılabilecek eklem içi sıvı enjeksiyonu, PRP tedavisi, kök hücre tedavisi gibi uygulamaların sonuç vermemesi
- Dizlerde geçmeyen ağrı ve şekil bozukluğu olması,
- Merdiven çıkarken oluşan ağrı veya 300 metreden fazla yüründüğü zaman oluşan ağrı,
- Radyografi sonucunda eklem bölgesinde ileri derecede tahribat,
- İleri derecede ve giderek ilerleyen kireçlenme.
Diz protezi ameliyatı öncesinde Ortopedi uzamanı, detaylı muayene yapar. Hastanın kullanmış olduğu ilaçlar ve kanama veya kan pıhtısı konusunda hastanın hikâyesi incelenir. Kan, idrar gibi genel tetkikleriniz dışında, vücutta herhangi bir enfeksiyon olup olamadığı da kontrol edilir. Diz protezi ameliyatı genellikle belden yapılan iğne( spinal anestezi) ile yapılır.Hasta anestezi alacak olması nedeniyle operasyondan 8 saat öncesinde yemek yemeyi keser. Ameliyat genelde 1-2 saat aralığında sürmektedir.
Diz protezi operasyonu olduktan sonra hasta, ertesi gün yürüteç ile ayağa kaldırılır ve yürütülür. Doktorun önermiş olduğu egzersizlerin yine doktorun önerdiği sıklıkla yapılması, iyileşme sürecini hızlandıracaktır. Diz protezi ameliyatı sonrası hastanın ağrısız şekilde yürüyebilmesi ve merdiven çıkması amaçlanır.
Hasta, oda ve hastane içinde yürüyebilecek duruma geldiğinde, kişiden kişiye değişmekle birlikte ortalama 3 gün sonra, taburcu edilir. Hasta taburcu edildikten sonra 6. hafta, 3. ay ve 6. ay kontrollerine çağırılır.
Hastalar diz protezi ameliyatının ortalama 6 hafta sonrasında günlük hayatlarına, ağrısız bir şekilde geri dönebilmektedirler.
Tüm ameliyatlarda olan genel risk durumu, diz protezi ameliyatında da vardır.. Bu riskleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Operasyon sırasındaki riskler, genellikle anesteziye bağlı risklerdir.
- Bunun haricinde, düşük ihtimal çerçevesinde müdahale sırasında damar ve sinirlerde yaralanmalar olabilir.
- Nadir görülse de operasyon sonrasında enfeksiyon, kan pıhtısı oluşumu, protezin gevşemesi gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
- Geç dönemde ortaya çıkabilen protezin gevşemesi sorunu, kiloyla ilişkilendirilebilir. Bu yüzden hastanın kilo kontrolünü sağlaması ve verilen egzersizleri düzenli şekilde yapması gerekmektedir.
Diz protez revizyonu, öncesinde protez ameliyatı olup protezlerinde gevşeme, ağrı veya enfeksiyon gibi sorunlar yaşayan hastalara ait protezlerin çıkarılıp yeni protezin uygulanması işlemine denir. Bazı durumlarda diz protezinin tekrarlanması gerekebilir. Böyle bir durum meydana geldiğinde doktorunuz, protez parçalarının bazılarını veya tamamını çıkarmak ve yenileriyle değiştirmek için ikinci bir ameliyat yapılmasını önerebilir. Bu işleme revizyon protezi denir. Protez revizyon cerrahisi işlemi komplike bir işlemdir. Daha iyi bir sonuç için kapsamlı planlama yapılması, özel implantlar ve araçlar kullanılmasını gerektirir.
Op.Dr. Salih MÜJDE
Ortopedi ve Travmatoloji